Jak dogadać się z nastolatkiem? Budowanie zaufania i szacunku w relacji rodzic-dziecko

Wiek nastoletni to okres burzliwych zmian fizycznych, emocjonalnych i społecznych, które wpływają na zachowanie, nastroje i potrzeby dziecka. Nastolatek szuka swojej tożsamości, autonomii i przynależności, co często oznacza sprzeciwianie się autorytetom, kwestionowanie zasad i eksperymentowanie z różnymi rzeczami. Z tego powodu nasz nastolatek może mieć liczne problemy  – w szkole, z rówieśnikami, miłością, seksualnością, uzależnieniami, depresją, lękiem i innymi trudnościami. Wszystko to sprawia, że porozumiewanie się z nastolatkiem może stanowić prawdziwe wyzwanie.

Aktywne słuchanie: klucz do zrozumienia

Najważniejszym aspektem dobrej komunikacji z nastolatkiem jest umiejętność aktywnego słuchania. Wymaga to odsunięcia na bok wszystkich swoich przekonań i nastawienia się na zrozumienie punktu widzenia dziecka. Podejście to pomaga budować relację opartą na szacunku. Nastolatki z reguły mają silną potrzebę wyrażenia swoich uczuć i myśli; dlatego istotne jest, aby rodzice potrafili stworzyć bezpieczne otoczenie, w którym młoda osoba czuje się słyszana i widziana.

A zatem uważne słuchanie to podstawa skutecznej komunikacji. Istnieją pewne zasady, które mogą ułatwić dialog i zrozumienie. Oto kilka z nich:

Poszanowanie prywatności. Granice a szacunek

Ważnym elementem komunikacji z nastolatkiem jest szacunek dla jego prywatności. Chociaż istnieje potrzeba monitorowania bezpieczeństwa, to również ważne, aby dać nastolatkowi przestrzeń na rozwijanie swojej niezależności. Znalezienie równowagi między poszanowaniem prywatności a utrzymaniem odpowiedzialności to kluczowy element budowania zaufania.

A zatem buduj relację opartą na zaufaniu – nie zdradzaj poufności, nie wyśmiewaj i nie umniejszaj problemów dziecka.  Szanuj jego prywatność i niezależność, ale wyznaczaj jasne granice i pozwól mu na ponoszenie konsekwencji. Nie ingeruj w sprawy, które nie są istotne dla bezpieczeństwa lub rozwoju dziecka. Nie kontroluj i nie podsłuchuj dziecka, ale bądź zawsze dostępna i zainteresowana.

Wspólne aktywności

Wspólne aktywności mogą być doskonałym narzędziem do budowania relacji. Bez względu na to, czy jest to wspólne gotowanie, wycieczki, czy wspólna pasja, takie chwile pozwalają na naturalne i pozytywne doświadczenia, które wzmacniają więź rodzic-dziecko.

Oto dlaczego wspólne aktywności są doskonałym narzędziem do budowania silnych więzi rodzinnych:

• Tworzenie wspólnych wspomnień: wspólne aktywności pozwalają na kreowanie unikalnych wspomnień, które stają się fundamentem silnej więzi rodziny. Czy to podczas wspólnego gotowania, wyprawy rowerowej czy wspólnej gry planszowej, te chwile pozostają w pamięci, kształtując wspólne doświadczenia, które budują więź i tworzą historię rodziny.
• Rozwijanie komunikacji: podczas wspólnych aktywności otwiera się przestrzeń do swobodnej rozmowy. Nieformalne sytuacje, takie jak przygotowywanie wspólnego posiłku czy spacer, sprzyjają naturalnej rozmowie. To idealny moment do dzielenia się myślami, uczuciami i planami, co z kolei wzmacnia komunikację między rodzicami a dziećmi.
• Kształtowanie wartości rodzinnych: wspólne aktywności oferują okazję do przekazywania i kształtowania wartości rodzinnych. Bez względu na to, czy jest to przekazywanie receptury rodzinnej potrawy podczas wspólnego gotowania czy omawianie wycieczki, te chwile umożliwiają rodzicom przekazywanie istotnych dla nich wartości oraz budowanie wspólnego systemu przekonań.
• Wspólne zainteresowania i pasje: działania podejmowane razem pozwalają na odkrywanie wspólnych zainteresowań i pasji. Rodzice i dzieci mają szansę dowiedzieć się więcej o sobie nawzajem, co daje solidną podstawę do budowania silnej więzi.
• Przerwa od codziennego stresu: wspólne pasje stanowią doskonałą przerwę od codziennego stresu i zgiełku życia. Chwile spędzone razem pozwalają na odcięcie się od problemów, skupienie uwagi na pozytywnych doświadczeniach i cieszenie się życiem.

Porozumiewanie się z nastolatkiem to proces, który wymaga zaangażowania i elastyczności ze strony rodziców. Wspólna podróż przez okres dojrzewania staje się wtedy nie tylko wyzwaniem, ale także szansą na wspaniałą przygodą i budowaniem trwałej więzi.